Thép xây dựng là vật liệu không thể thiếu trong bất kỳ công trình nào – từ nhà ở dân dụng, cao ốc, cầu đường cho đến các công trình công nghiệp quy mô lớn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về các loại thép xây dựng, công dụng và đặc điểm của từng loại. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm bắt đầy đủ và chính xác những thông tin cần thiết.
1. Thép xây dựng là gì?
Thép xây dựng là loại thép được sử dụng trong thi công các kết cấu chịu lực của công trình, có khả năng chịu uốn, nén, kéo, xoắn tốt. Thép thường được kết hợp với bê tông tạo thành bê tông cốt thép – giải pháp kết cấu phổ biến nhất hiện nay.
2. Có bao nhiêu loại thép xây dựng?
Thép xây dựng được phân loại dựa trên hình dạng và công năng sử dụng. Cụ thể, hiện nay có 3 loại chính:
2.1. Thép thanh vằn (thép cốt bê tông vằn)
- Ký hiệu: CB240, CB300, CB400, CB500 theo tiêu chuẩn Việt Nam (TCVN).
- Đặc điểm: Bề mặt có gân vằn xoắn giúp tăng liên kết với bê tông, đường kính phổ biến từ D10 đến D51 (mm), có độ bền cao, chịu lực tốt hơn thép trơn.
- Ứng dụng: Sử dụng trong các kết cấu chịu lực chính như móng, dầm, cột, sàn bê tông cốt thép, phù hợp với các công trình yêu cầu tải trọng lớn như nhà cao tầng, cầu đường, nhà xưởng
2.2. Thép thanh trơn (thép tròn trơn)
- Ký hiệu: CB240T
- Đặc điểm: Bề mặt trơn nhẵn, không có gân vằn, đường kính thông dụng từ 6mm đến 25mm, độ dẻo cao, dễ gia công uốn nắn.
- Ứng dụng: Thường dùng trong các kết cấu phụ, đai cột, đai dầm, ứng dụng phổ biến trong các công trình dân dụng, nhà thấp tầng.
2.3. Thép cuộn (thép dây)
- Ký hiệu: CB240T hoặc CT3, CT5 (theo tiêu chuẩn Nga cũ).
- Đặc điểm: Có dạng cuộn tròn lớn, đường kính phổ biến D6, D8, D10; dễ gia công, cắt uốn theo yêu cầu; giá thành thấp hơn so với thép thanh.
- Ứng dụng: Sản xuất đai cột, đai dầm; gia công làm lưới thép, hàng rào, móc treo, thép đinh.

3. Các tiêu chuẩn kỹ thuật trong thép xây dựng
Thép xây dựng tại Việt Nam thường tuân theo một số tiêu chuẩn chất lượng như:
- TCVN (Tiêu chuẩn Việt Nam): CB240T, CB300V, CB400V, CB500V.
- JIS (Tiêu chuẩn Nhật Bản): SD295, SD390, SD490.
- ASTM (Tiêu chuẩn Hoa Kỳ): Gr40, Gr60.
- BS (Tiêu chuẩn Anh): BS4449.
Việc lựa chọn loại thép và tiêu chuẩn phù hợp phụ thuộc vào yêu cầu thiết kế công trình, yếu tố tải trọng và điều kiện thi công cụ thể.
4. Cách chọn thép xây dựng phù hợp
Khi lựa chọn thép xây dựng, cần lưu ý:
- Chất lượng vật liệu: Nên chọn thép từ các thương hiệu uy tín, có chứng chỉ chất lượng.
- Đặc tính công trình: Nhà cao tầng, kết cấu đặc biệt nên dùng thép cường độ cao như CB400 hoặc CB500.
- Kích thước và chủng loại: Phù hợp với thiết kế kỹ thuật và yêu cầu thi công thực tế.
Thép xây dựng không chỉ đa dạng về chủng loại mà còn đóng vai trò quyết định đến độ bền, an toàn và tuổi thọ của công trình. Việc hiểu rõ từng loại thép cùng đặc điểm và ứng dụng sẽ giúp chủ đầu tư, kỹ sư và nhà thầu lựa chọn chính xác vật liệu phù hợp – tiết kiệm chi phí và đảm bảo chất lượng công trình.